Tabela zaimków korelatywnych

Przestudiuj tabelę zaimków korelatywnych z załącznika. Zwróć uwagę, że wszystkie zaimki zbudowane są według tego samego schematu, zamiast uczyć się ich na pamięć, naucz się je tworzyć. Szczególnie zapamiętaj poniższe:

• ĉio – wszystko
• ĉiu –każdy, każda, każde
• ĉiuj – wszyscy
• ĉiam – zawsze
• iom – trochę

Zaimki z tabeli mogą przyjmować końcówki -j (liczba mnoga) i -n (biernik):

• końcówka -j może być dołączona do słów kończących się na -u i -a
• końcówka -n do słów zakończonych na -o, -u, -a i -e:

Kio

• Kio – co
• kion – co (w bierniku)

Przykład:

• Kion vi manĝas? Kukon mi manĝas.

Kiu

• Kiu – kto (liczba pojedyncza), który
• kiun – kogo (liczba pojedyncza), którego/którą/które (biernik)
• kiuj – kto (liczba mnoga), którzy/które
• kiujn – kogo (liczba mnoga), których (biernik)

Kia

Przykłady:

• Kia estas la vetero? – Jaka jest pogoda?
• Kian aŭton vi havas? – Jaki masz samochód?
• Kiaj estas ŝiaj leteroj? – Jakie są jej listy?
• Kiajn fotojn vi faris? – Jakie zrobiłeś zdjęcia?

Kie

• Kie – gdzie
• Kien – dokąd

Przykłady:

• Kie mi estas? – Gdzie jestem?
• Kien vi iras? – Dokąd idziesz?

Z przyimkami

• Al kiu – do kogo, komu
• kun kiu – z kim
• al tiu – temu, do tego
• inter tiuj – między tymi

Stopniowanie przymiotników

Stopień wyższy przymiotników tworzymy przy pomocy słówka pli (bardziej); a najwyższy przy pomocy słówka plej (najbardziej):

• bona – dobry
• pli bona – lepszy
• plej bona – najlepszy

Inne słówka używane przy porównaniach:

• kiel – jak
• ol – niż, od

• el – z, spośród

• Forta kiel ĉevalo – Silny jak koń.

• Pli granda ol vi – Większy od ciebie.
• La plej bona el ĉiuj – Najlepszy ze wszystkich
• Marko estas la pli juna frato – Marek jest (tym) młodszym bratem.
• Li kantas plej bone – On śpiewa najlepiej

Dum

Dum podczas, w czasie, w czasie gdy:

• Li sidas dum la manĝo. – On siedzi podczas jedzenia.
• Ŝi skribas dum li legas. – Ona pisze w czasie, gdy czyta.

Ĉi

Ĉi używane przy zaimkach korelatywnych określa bezpośrednią bliskość:

• tiu – tamten / tiu ĉi lub ĉi tiu – ten
• tie – tam / tie ĉi lub ĉi tie – tutaj

The suffix -ind

godzien, wart:

• kredi – wierzyć
• kredinda – wiarygodny
• puni – karać
• puninda – karygodny
• bedaŭri – żałować
• bedaŭrinda – pożałowania godny
• bedaŭrinde – niestety