9. Planoj pri veturado

فعل شرطی

با پایانه‌ی -us بیان می‌شود:

  • mi kredus. – من باید باور می‌کردم، ای کاش باور می‌کردم (اما نکردم).
  • Se mi estus sana, mi estus tre feliĉa. – اگر من سالم بودم، بسیار خوش‌حال می‌بودم.

Kvazaŭ

به عنوان حرف ربط به کار می‌رود و به طور معمول با یک فعل شرطی پس از خود همراه است:

  • Vi sidas tie kvazaŭ vi estus riĉulo. – تو آنجا نشسته‌ای طوری که انگار ثروتمند باشی.

یا به طور خلاصه:

  • Vi sidas tie kvazaŭ riĉulo. – تو آنجا شبیه یک ثروتمند نشسته‌ای.

پسوند -ad

برای ساختن شکل اسمی از یک فعل به کار می‌رود:

  • kanti – آواز خواندن
    • kantado – آوازخوانی
  • suferi – رنج کشیدن
    • suferado – رنج‌کشی

این پسوند معنی یک عمل پیوسته و مکرر را نیز می‌رساند:

  • rigardi – نگاه کردن
    • rigardadi – پیوسته نگاه کردن، خیره شدن
  • demandi – پرسیدن
    • demandadi – به طور مکرر پرسیدن
  • informo – اطلاعیه
    • informado – اطلاع‌رسانی

پسوند -ar

مجموعه‌ای از چیزها را نشان می‌دهد به طوری که به صورت کلی دیده شوند:

  • arbo – درخت
    • arbaro – جنگل
  • vagono – واگن
    • vagonaro – قطار
  • vorto – واژه
    • vortaro – واژه‌نامه، فرهنگ لغت

پسوند -um

معنی دقیقی ندارد:

  • plena – کامل
    • plenumi – تکمیل کردن، برآورده کردن
  • proksima – نزدیک
    • proksimume – تقریبا
  • suno – خورشید
    • sunumi – آفتاب گرفتن
  • malvarmumi – سرما خوردن