5. Nova aŭto

Tabelwoorden

In Esperanto beginnen de vraagwoorden met ki-, en andere woorden staan er mee in een verhouding. Omdat ze gewoonlijk allemaal samen overzichtelijk in een tabel voorgesteld worden, noemt men ze tabelwoorden.

Tabelwoorden	vragend: ki-	aanwijzend: ti-	onbepaald: i	allesomvattend: ĉi-	ontkennend: neni-
Zaak -o	kio – wat	tio – dit, dat	io – iets	ĉio – alles	nenio – niets
Persoon -u	kiu – wie	tiu – deze	iu – iemand	ĉiu – iedereen	neniu – niemand
Tijdstip -am	kiam – wanneer	tiam – dan	iam – ooit	ĉiam – altijd	neniam – nooit
Eigenschap -a	kia – wat voor een	tia – zulke	ia – eender welke soort	ĉia – allerlei, van alle soorten	nenia – generlei, van geen enkele soort
Aard & Wijze -el	kiel – hoe	tiel – zo	iel – op een of andere manier	ĉiel – op alle manieren	neniel – op geen enkele manier
Hoeveelheid -om	kiom – hoeveel	tiom – zoveel	iom – enkele, iets	ĉiom – alles	neniom – geen enkele hoeveelheid
Reden -al	kial – waarom	tial – daarom	ial – om een of andere reden	ĉial – om alle redenen	nenial – om geen enkele reden
Bezit -es	kies – wiens	ties – diens	ies – iemands	ĉies – ieders	nenies – niemands

Ĉi

Ĉi heeft de betekenis "dichterbij".

tiu – die / ĉi tiu – deze (hier)
tie – daar / ĉi tie – hier
tio – dat (daar) / ĉi tio – dit hier
tien – daarheen / ĉi tien – hierheen

Comparatief, Superlatief

Comparatief = Vergrotende trap:
- pli bona – beter
- pli bone – beter
Superlatief = Overtreffende trap:
- la plej bona – de beste
- plej bone – ten beste

Karlo estas bona kiel vi. – Karel is goed zoals jij.
Li estas pli granda ol mia frato. – Hij is groter dan mijn broer.
Li estas la plej granda el ĉiuj. – Hij is de grootste van allen.

Stellende trap: alta – hoog
Vergrotende trap: pli alta (ol ŝi) – hoger (dan zij)
Overtreffende trap: la plej alta (domo en la urbo) – het hoogste (huis van de stad)

Achtervoegsel -ind

-waard, -waardig:

aminda – beminnenswaardig
leginda – lezenswaardig
vidinda – bezienswaardig
nedankinde – geen dank (waard), graag gedaan
bedaŭrinde – helaas, jammer genoeg

Dum

dum - gedurende, terwijl:

Ne parolu dum la manĝo. – Spreek niet gedurende de maaltijd.
Ne parolu, dum via patro parolas. – Spreek niet, terwijl uw vader spreekt.
Dum ŝi estis en la lernejo, li laboris en la ĉambro. – Terwijl zij op school was, werkte hij in de kamer.

Kioma

Hoe laat is het?/ Welk uur is het? – Kioma horo estas?