ارقام
ارقام اسپرانتو به شکل زیر هستند:
- 0 همان «۰» است.
- 1 همان «۱» است.
- 2 همان «۲» است.
- 3 همان «۳» است.
- 4 همان «۴» است.
- 5 همان «۵» است.
- 6 همان «۶» است.
- 7 همان «۷» است.
- 8 همان «۸» است.
- 9 همان «۹» است.
اعداد
فهرست اعداد در پیوست قرار دارد. اعداد بزرگتر مانند نمونه از ترکیب اعداد ابتدایی تشکیل میشوند:
- 1 238 – mil du-cent tri-dek ok
- 153 837 – cent kvin-dek tri mil ok-cent tri-dek sep
- جمع: 8 + 3 = 11 – ok plus tri estas dek-unu
- تفریق: 15 - 6 = 9 – dek-kvin minus ses estas naŭ
حالت مفعولی برای حرکت جهتدار به سوی چیزی
پس از حروف اضافهی اسپرانتو معمولا واژهها در حالت فاعلی میآیند:
- post mi – بعد از من
- sen ŝi – بدون او
- en domo – در خانهای
پس از حروف اضافهی مکان میتوان واژهها را برای بیان حرکت به سوی چیزی در حالت مفعولی آورد.
- Mi iras en la domon. – من به درون خانه میروم.
- (مقایسه کنید با: Ili manĝas en la domo. – آنها در خانه غذا میخورند.)
در مثال زیر، جملهی اول بیان میکند که گربه روی میز قرار نداشته و از جایی دیگر به روی میز پریده است. اما در جملهی دوم گربه روی میز بوده و روی همان میز میپرد:
- La kato saltis sur la tablon. – گربه به روی میز پرید.
- La kato saltis sur la tablo. – گربه روی میز پرید.
ضمیر oni
ضمیر نامعین oni یعنی
- بعضی یا برخی
- آنها
- افرادی
- شما.
مثالها:
- Oni manĝas. – برخی غذا میخورند.
- Oni sidas. – برخی نشستهاند.
- Oni venas! – یکی دارد میآید!
- Oni ne iru tien! – شما نباید به آنجا بروید!
ضمیر انعکاسی si
ضمیر si (در حالت مفعولی sin) به فاعل جمله یا جملهواره اشاره میکند:
مثالها:
- Li lavas sin. – او خودش را میشوید.
- Ŝi rigardas sin. – او به خودش نگاه میکند.
- Ili kantas al si. – آنها برای خودشان آواز میخوانند.
si فقط برای اشاره به فاعل سوم شخص است. این ضمیر هرگز در نقش فاعل یا بخشی از آن قرار نمیگیرد. مقایسه کنید:
- Mi rigardas min. – من خودمرا نگاه میکنم.
- Ili rigardas sin. – آنها خودشان را نگاه میکنند.
پیشوند re-
مانند «باز-» در فارسی به معنی
مثالها:
- revidi – دوباره دیدن
- redoni – پس دادن
- remeti – جایگزین کردن