4. Miaj leteroj

ارقام

ارقام اسپرانتو به شکل زیر هستند:

  • 0 همان «۰» است.
  • 1 همان «۱» است.
  • 2 همان «۲» است.
  • 3 همان «۳» است.
  • 4 همان «۴» است.
  • 5 همان «۵» است.
  • 6 همان «۶» است.
  • 7 همان «۷» است.
  • 8 همان «۸» است.
  • 9 همان «۹» است.

اعداد

فهرست اعداد در پیوست قرار دارد. اعداد بزرگ‌تر مانند نمونه از ترکیب اعداد ابتدایی تشکیل می‌شوند:

  • 1 238mil du-cent tri-dek ok
  • 153 837cent kvin-dek tri mil ok-cent tri-dek sep
  • جمع: 8 + 3 = 11ok plus tri estas dek-unu
  • تفریق: 15 - 6 = 9dek-kvin minus ses estas naŭ

حالت مفعولی برای حرکت جهت‌دار به سوی چیزی

پس از حروف اضافه‌ی اسپرانتو معمولا واژه‌ها در حالت فاعلی می‌آیند:

  • post mi – بعد از من
  • sen ŝi – بدون او
  • en domo – در خانه‌ای

پس از حروف اضافه‌ی مکان می‌توان واژه‌ها را برای بیان حرکت به سوی چیزی در حالت مفعولی آورد.

  • Mi iras en la domon. – من به درون خانه می‌روم.
  • (مقایسه کنید با: Ili manĝas en la domo. – آن‌ها در خانه غذا می‌خورند.)

در مثال زیر، جمله‌ی اول بیان می‌کند که گربه روی میز قرار نداشته و از جایی دیگر به روی میز پریده است. اما در جمله‌ی دوم گربه روی میز بوده و روی همان میز می‌پرد:

  • La kato saltis sur la tablon. – گربه به روی میز پرید.
  • La kato saltis sur la tablo. – گربه روی میز پرید.

ضمیر oni

ضمیر نامعین oni یعنی

  • بعضی یا برخی
  • آن‌ها
  • افرادی
  • شما.

مثال‌ها:

  • Oni manĝas. – برخی غذا می‌خورند.
  • Oni sidas. – برخی نشسته‌اند.
  • Oni venas! – یکی دارد می‌آید!
  • Oni ne iru tien! – شما نباید به آنجا بروید!

ضمیر انعکاسی si

ضمیر si (در حالت مفعولی sin) به فاعل جمله یا جمله‌واره اشاره می‌کند:

  • خودش
  • خودشان

مثال‌ها:

  • Li lavas sin. – او خودش را می‌شوید.
  • Ŝi rigardas sin. – او به خودش نگاه می‌کند.
  • Ili kantas al si. – آن‌ها برای خودشان آواز می‌خوانند.

si فقط برای اشاره به فاعل سوم شخص است. این ضمیر هرگز در نقش فاعل یا بخشی از آن قرار نمی‌گیرد. مقایسه کنید:

  • Mi rigardas min. – من خودم‌را نگاه می‌کنم.
  • Ili rigardas sin. – آن‌ها خودشان را نگاه می‌کنند.

پیشوند re-

مانند «باز-» در فارسی به معنی

  • «دوباره»
  • یا «بازگردانی»

مثال‌ها:

  • revidi – دوباره دیدن
  • redoni – پس دادن
  • remeti – جایگزین کردن