คำคุณศัพท์

คำคุณศัพท์คือคำที่บอกลักษณะเช่น สี ขนาด ของคำนาม ซึ่งคำคุณศัพท์จะใช้ตัวลงท้าย a

• bela – สวย
• granda frato – พี่ชายตัวโต
• malgranda fratino – น้องสาวตัวเล็ก

การก

คำนามในภาษาเอสเปรันโตนั้นจะมีด้วยกัน 2 การก คือ กรรตุการก (คำนามที่เป็นประธานในประโยค) และกรรมการก (คำนามที่เป็นผู้ถูกกระทำในประโยค) โดยกรรมการกจะลงท้ายด้วย n

• Kiun mi vidas? – ผมเห็นใคร
• Mi vidas amikon – ผมเห็นเพื่อน

ข้อสังเกต : โปรดระวังหรือหลีกเลี่ยงการใช้ตัวลงท้าย n หลังกริยา esti เพราะกริยา esti เป็นกริยาที่ไม่ต้องการกรรมแต่ต้องการส่วนเติมเต็ม

หากคำคุณศัพท์ขยายคำนามที่เป็นพหูพจน์หรือเป็นกรรมการก (กรรม) คำคุณศัพท์นั้นก็จะต้องใช้ตัวลงท้ายเช่นเดียวกับคำนาม

• Vi estas bona amiko – คุณเป็นเพื่อนที่ดี (Vi เอกพจน์)
• Vi estas bonaj amikoj – พวกคุณเป็นเพื่อนที่ดี (Vi พหูพจน์)
• Vi havas bonan amikon – คุณมีเพื่อนดี
• Vi havas bonajn amikojn – คุณมีเพื่อนดีหลายคน

ในภาษาเอสเปรันโตสามารถใช้บุพบท de (ของ) เพื่อแสดงความเป็นเจ้าของได้เช่นเดียวกัน :

• La libroj de mia frato. – หนังสือ (หลายเล่ม) ของพี่ชายของฉัน

การผันกริยา

รูปแบบพื้นฐาน: -i

• labori – ทำงาน

กริยาปัจจุบันกาล: -as

• mi laboras – ผมทำงาน หรือ ผมกำลังทำงาน
• vi laboras – คุณทำงาน หรือ คุณกำลังทำงาน
• li/ŝi laboras – เขา/หล่อนทำงาน
• ni laboras – พวกเราทำงาน
• ili laboras – พวกเขาทำงาน

กริยาอดีตกล: -is

• mi laboris – ผมทำงาน (ทำในอดีต)
• vi laboris – คุณทำงาน (ทำในอดีต)
• li/ŝi laboris – เขา/หล่อนทำงาน (ทำในอดีต)
• ni laboris – พวกเราทำงาน (ทำในอดีต)
• ili laboris – พวกเขาทำงาน (ทำในอดีต)

กริยาอนาคตกาล: -os

• mi laboros – ผมจะทำงาน
• vi laboros – คุณจะทำงาน
• li/ŝi laboros – เขา/หล่อนจะทำงาน
• ni laboros – พวกเราจะทำงาน
• ili laboros – พวกเขาจะทำงาน

สันธาน ke

ke สันธานแสดงการเริ่มต้นของอนุประโยค ในภาษาไทยตรงกับคำว่า "ว่า"

ตัวอย่างเช่น:

• Vi vidas ke mi manĝas. – ฉันเห็นว่าคุณกำลังกิน
• Li diras ke li iros. – เขาพูดว่าคุณกำลังจะไป

อุปสรรค mal-

ทำให้มีความหมายตรงกันข้าม:

• bona – ดี
  • malbona – ไม่ดี, ชั่ว
• granda – ใหญ่
  • malgranda – เล็ก
• bela – สวย, หล่อ
  • malbela – น่าเกลียด

อุปสรรค ge-

บ่งชี้ถึงเพศชายและเพศหญิง

• gefratoj – พี่น้องชายหญิง
• gepatroj – พ่อแม่

คำสุภาพ

• bonvolu – ได้โปรด
• dankon – ขอบคุณ
• saluton – สวัสดี

การลำดับคำในประโยค

ลำดับคำในภาษาเอสเปรันโตนั้นค่อนข้างมีอิสระมาก โดยจากการมีตัวลงท้ายแสดงหน้าที่ของคำในประโยค หากเราเปลียนตำแหน่งของคำในประโยคก็จะไม่ทำให้ความหมายเปลี่ยนไป

• Mi legas libron. – ฉันกำลังอ่านหนังสือ
• Libron mi legas. – (หนังสือ, ฉันกำลังอ่าน)

Kio, Kion

Kio มีความมหายว่า "อะไร" ทำหน้าที่เป็นประธานของประโยค:

• Kio estas tio? – นั้นคืออะไร ( tio ไม่ใช่กรรมของประโยคแต่เป็นส่วนเติมเต็มของ kio จากกริยา estas )
• Kio estas sur la tablo? – อะไรอยู่บนโต๊ะ

หาก "อะไร" เป็นกรรมของประโยค เราก็จะใช้ Kion:

• Kion vi faras? – คุณทำอะไร
• Kion ŝi diris? – คุณพูดอะไร (อดีต)