Αριθμοί

Οι αριθμοί παρατίθενται στο παράρτημα. Οι μεγαλύτεροι αριθμοί σχηματίζονται με το συνδυασμό των στοιχειωδών αριθμών ως εξής:

• 1 238 – mil du-cent tri-dek ok
• 153 837 – cent kvin-dek tri mil ok-cent tri-dek sep
• Πρόσθεση: 8 + 3 = 11 – ok plus tri estas dek-unu
• Αφαίρεση: 15 - 6 = 9 – dek-kvin minus ses estas naŭ

_{(σελ. 51)}

Η Αιτιατική στην κίνηση προς

Οι προθέσεις της Εσπεράντο ακολουθούνται συνήθως από την ονομαστική πτώση:

• post mi – μετά από μένα
• sen ŝi – χωρίς αυτή
• en domo – μέσα σ ένα σπίτι

Ωστόσο, οι προθέσεις που περιγράφουν κίνηση προς μέρος μπορεί να ακολουθούνται από αιτιατική για να δείξουν κίνηση προς, π.χ.

• Mi iras en la domon. – Μπαίνω μέσα στο σπίτι. (ήμουν έξω και μπαίνω μέσα)
• Συγκριτικά: Ili manĝas en la domo. – Αυτοί τρώνε μέσα στο σπίτι. (ήταν μέσα και τρώνε μέσα)

Προσοχή, η ίδια φράση με την ίδια πρόθεση, με ή χωρίς αιτιατική, αποκτά διαφορετικό νόημα. Παράδειγμα:

• La kato saltis sur la tablon. – Η γάτα πήδηξε στο τραπέζι. (ήταν κάπου αλλού και πηδώντας, ανέβηκε στο τραπέζι)
• La kato saltis sur la tablo. – Η γάτα πήδηξε στο τραπέζι. (ήταν ήδη στο τραπέζι και απλά πηδηξε πάνω του)

_{(σελ. 34)}

Η αντωνυμία oni

Η αόριστη αντωνυμία oni σημαίνει

• άνθρωποι, ο κόσμος (γενικά)
• αυτοί (κάποιοι κάνουν κάτι)
• εσύ (κάποιος, γενικά, κάνει κάτι).

Χρησιμεύει συνήθως μόνο σαν υποκείμενο, και επομένως χρησιμοποιείται μόνο στην ονομαστική, όταν αναφερόμαστε σε ενέργεια που αφορά αόριστα κάποιον/ους, ή όλους:

• Oni manĝas. – Ο κόσμος τρώει.
• Oni sidas. – Κάποιος κάθεται.

_{(σελ. 128)}

Η αυτοπαθής αντωνυμία si

Η αντωνυμία si (στην αιτιατική sin) αναφέρεται πίσω στο υποκείμενο της πράξης:

• ο ίδιος-α-ο
• ο εαυτός του/της/των
• εαυτός

Παραδείγματα:

• Li lavas sin. – Αυτός πλένει τον εαυτό του.
• Ŝi rigardas sin. – Αυτή βλέπει τον εαυτό της.
• Ili kantas al si. – Τραγουδούν για αυτούς τους ίδιους.

Το si χρησιμοποιείται μόνο όταν αναφέρεται σε υποκείμενο τρίτου προσώπου. Δεν μπορεί να γίνει ποτέ το ίδιο το υποκείμενο μιας πρότασης. Δες συγκριτικά:

• Mi rigardas min. – Βλέπω τον εαυτό μου.
• Ili rigardas sin. – Αυτοί βλέπουν τον εαυτό τους.

Όπως με τις προσωπικές αντωνυμίες, με την προσθήκη της κατάληξης επιθέτου -a σχηματίζεται το αυτοπαθές κτητικό sia. Η χρήση του γίνεται σημαντική όταν θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε την ιδιοκτησία ενός αντικειμένου. Πρόσεξε τη διαφορά στα δύο παρακάτω παραδείγματα:

• Kostas vidis ke Nikos tenis lian ĉapelon. – Ο Κώστας είδε ότι ο Νίκος κρατούσε το δικό του [του Κώστα] καπέλο.
• Kostas vidis ke Nikos tenis sian ĉapelon. – Ο Κώστας είδε ότι ο Νίκος κρατούσε το δικό του [του Νίκου] καπέλο.

_{(σελ. 48)}

Το πρόθημα re-

Το "re-" προστίθεται σε ρήματα και δίνει σ αυτά την έννοια της επιστροφής ή επανάλληψης. Δηλαδή μπορεί να σημαίνει:

• "πάλι, ακόμα μια φορά"
• ή "πίσω".

Παραδείγματα:

• revidi – να ξαναδώ
• redoni – να δώσω πίσω
• remeti – να βάλω πίσω, να αντικαταστήσω

_{(σελ. 129)}

_{Οι αριθμοί σελίδων παραπέμπουν στο σπουδαίο βιβλίο του Σπύρου Σαραφιάν "Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑ ΕΣΠΕΡΑΝΤΟ - ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΟΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ", Αθήνα 1987. Αρκετές ιδέες και παραδείγματα στηρίζονται επίσης στο βιβλίο αυτό.}